Informacje ogólne

Powierzchnia: 447 400 km2

Ludność: 29 559 100 osób

Stolica + ludność stolicy: Taszkent, 2 309 600 osób

Język urzędowy: uzbecki

Ustrój polityczny: republika

Waluta (kurs na dzień 17-02-2016 r.): sum 100UZS=0,1395PLN

Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne

PKB za rok 2014: 59,8 mld USD

PKB na 1 mieszkańca: 1868 USD

PKB (dynamika PKB w %): 8,1%

Deficyt budżetowy (%PKB): 0,2

Inflacja (%): 6,1%

Stopa bezrobocia (%): 5,1%

Eksport towarów (w mld USD): 14,1

Import towarów (w mld USD): 14

Źródło: Bank Centralny Uzbekistanu, Państwowy Komitet ds. Statystyki Republiki Uzbekistanu

Najważniejsze informacje gospodarcze

Głównymi towarami eksportowymi Uzbekistanu w 2014 r. były przede wszystkim: nośniki energii i produkty ropopochodne (26%), usługi (21,5%), artykuły spożywcze (11,9%), włókno bawełniane (7,4%), metale żelazne i kolorowe (6,9%), produkty chemiczne i wyroby z nich (4,6%) oraz maszyny i urządzenia (3,9%). Zasadnicze grupy towarowe w imporcie to: maszyny i urządzenia (39,6%), wyroby przemysłu chemicznego (16%), artykuły rolno-spożywcze (10,8), metale żelazne i kolorowe (8%), nośniki energii i produkty ropopochodne (6,2%). Największymi partnerami handlowymi Uzbekistanu były: Rosja (22%), Chiny (17%), Kazachstan (12,6%), Korea (7,2%), Turcja (5,4%)… Polska (0,5%).

Począwszy od uzyskania niepodległości w 1991 r. w Republice Uzbekistanu wprowadzane były reformy strukturalne. W 2001 r., m.in. dzięki zaangażowaniu się Uzbekistanu w walkę ze światowym terroryzmem, kraj ten uzyskał znaczną międzynarodową pomoc rozwojową i kredytową – co w połączeniu z pomocą ekspercką MFW pozwoliło na ożywienie gospodarki uzbekistańskiej. Ponadto, począwszy od II połowy 2003 r. rząd Uzbekistanu zaczął realizować reformy ekonomiczne mające na celu liberalizację zasad prowadzenia działalności gospodarczej i prywatyzację gospodarki uzbekistańskiej. Dokonuje zmian w ustawodawstwie mających na celu stymulację działalności gospodarczej w kierunku przyciągania zagranicznych inwestycji i kredytów, poprawy klimatu inwestycyjnego i otoczenia biznesu, pozyskiwania grantów oraz zwiększanie rodzimego eksportu. W rezultacie w ostatnich latach Uzbekistan odnotowuje szybki wzrost gospodarczy. W rankingu „Doing Business 2015 r.” Banku Światowego Uzbekistan usytuował się na 141 pozycji na 180 sklasyfikowanych państw (w 2014 r. był na pozycji 146). Natomiast w rankingu swobody gospodarczej „Heritage Foundation 2015” miejsce 160 na 177 krajów. Uwzględniając posiadane przez ten kraj bogactwa naturalne (złoża ropy, gazu, złota), potencjał ludnościowy oraz znaczenie tego kraju w niektórych obszarach gospodarki światowej (bawełna, surowce mineralne) i usytuowanie na tzw. Jedwabnym Szlaku, należy zakładać, iż gospodarka Uzbekistanu nadal będzie się intensywnie rozwijać. Dynamika tych zmian oraz związany z tym rozwój polsko-uzbekistańskiej współpracy gospodarczej zależeć będzie w dalszym ciągu od kontynuacji reform w Uzbekistanie, w tym doprowadzenie do płynnej konwertacji przez miejscowe banki waluty krajowej na waluty wymienialne przy realizacji transakcji importowych.

Wymiana handlowa z Polską (w mln USD)

	2010	2011	2012	2013	2014	*dynamika* *2014/13*	2015 I-VI*)	*dynamika* *2015/14*
Obroty	129,0	158,5	151,5	173,7	167,3	96,3	68,2	77,4
Eksport	75,3	114,3	119,7	147,9	136,3	92,2	54,6	74,6
Import	53,6	44,2	31,9	25,8	31	120,1	13,6	90,9
Saldo	21,7	70,1	87,8	122,1	105,3	-	41,0	-

Źródło: GUS ) dane szacunkowe*

Uzbekistan jest ważnym partnerem handlowym Polski w Azji Centralnej. Struktura wymiany handlowej z Uzbekistanem ulega znacznym zmianom. W eksporcie do Uzbekistanu najważniejszą pozycję w ostatnich dwóch latach stanowią artykuły rolno-spożywcze (41 – 32% udziału), wyroby przemysłu elektromaszynowego (28 - 30%), wyroby przemysłu chemicznego (20 - 25%) ogółu eksportu. Tradycyjnymi towarami importowanymi z Uzbekistanu są materiały i wyroby włókiennicze (34 – 37% udziału). Znaczącą rolę w imporcie z Uzbekistanu odgrywają surowce energetyczne (ok. 29% w 2014 r.), przy czym okresowo, dostawy do Polski tych produktów rejestrowane są z innych rynków przez rosyjskie firmy pośredniczące. Kolejną pozycję w polskich zakupach stanowią produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych (ok. 20 – 25%). W 2014 r. Uzbekistan był 68 partnerem w eksporcie z Polski i 99 w zakresie importu (na 250 krajów, z którymi Polska prowadziła wymianę handlową). Eksport realizowało 513 firm zarejestrowanych w Polsce, a import 99.

Wraz z przystąpieniem do UE Polska objęta została mechanizmami wspólnej polityki handlowej UE wobec krajów trzecich, w tym Uzbekistanu.

Współpraca inwestycyjno-kapitałowa

Działalność inwestycyjna firm polskich w Uzbekistanie nie jest znacząca. W kraju tym zarejestrowane są 24 firmy z udziałem kapitału polskiego i 3 przedstawicielstwa, które funkcjonują w branżach: budowlanej, hodowlanej, maszyn i urządzeń, aparatury medycznej i farmacji. Dodatkowo, na rynku działa 15 uzbekistańskich firm partnerskich, będących oficjalnymi przedstawicielami polskich podmiotów gospodarczych.

Mimo dotychczas stosunkowo niskiego poziomu zainteresowania firm polskich inwestowaniem w Uzbekistanie ocenia się, iż ze względu na duży potencjał rynkowy, kraj ten może w przyszłości stać się znacznym odbiorcą bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Za najbardziej perspektywiczne branże w polskim eksporcie uznać należy: dostawy mięsa i bydła rogatego, sadzonek drzew owocowych, linii do przetwórstwa rolno-spożywczego oraz wybranych rodzajów maszyn i urządzeń. Uwzględniając priorytety polityki gospodarczej wynikające z Programu Inwestycyjnego Uzbekistanu na 2015 r. i Programu Rozwoju Produkcji Przemysłowej na lata 2015 – 2019 możliwy jest udział polskich firm w realizacji projektów sektora paliwowo-energetycznego (na jego rozwój planuje się wykorzystać najwięcej środków inwestycyjnych). Natomiast w ramach Programu Rozwoju Produkcji Przemysłowej na lata 2015-2019 stworzony został wykaz 870 dużych projektów inwestycyjnych na łączną kwotę 38 mld USD. Projekty obejmują utworzenie 415 nowych przedsiębiorstw oraz modernizację 455 istniejących. Największa waga w realizacji projektów przykładana jest do wdrażania produkcji zaawansowanej technologicznie i zorientowanej na eksport (m.in. produkcja odzieży na bazie miejscowej bawełny, produkcja polimerów, urządzeń elektronicznych i AGD, chemii gospodarczej, nowoczesnych materiałów budowlanych i wykończeniowych, przemysł skórzano-obuwniczy, spożywczy i farmaceutyczny) – bliższe informacje na stronie internetowej WPHI Taszkent.

Wspieranie polskiego eksportu i działania promocyjne

Uwzględniając perspektywiczny charakter polsko-uzbeckiej współpracy gospodarczej w roku 2006 i 2007 zorganizowana była w Taszkencie dwukrotnie Polska Ekspozycja Narodowa. Za każdym razem wzięło w niej udział ponad 40 polskich firm, które nawiązały kontakty z potencjalnymi kontrahentami uzbeckimi. W dniach 25-28 maja 2011 r. przeprowadzona była w Taszkencie III edycja tego przedsięwzięcia, które towarzyszyło IV posiedzeniu Polsko-Uzbekistańskiej Międzyrządowej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej. W tym czasie odbyło się także Forum Gospodarcze Polska-Uzbekistan. W Wystawie uczestniczyło 40 polskich firm prezentujących m.in. maszyny i urządzenia dla przemysłu spożywczego, gotowe artykuły spożywcze, automatykę przemysłową, nawozy sztuczne i preparaty weterynaryjne oraz towary powszechnego użytku. Ponadto grupa 24 przedstawicieli polskich firm uczestniczyła w Misji Gospodarczej. Uczestnicy Misji i Wystawy wzięli udział w Forum Gospodarczym i giełdzie kontaktowej firm. Kolejne V posiedzenie Międzyrządowej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej i towarzyszące mu seminarium biznesowe przeprowadzone było 7 września 2012 r. w Warszawie. W kwietniu 2013 r. odbyła się misja gospodarcza do Uzbekistanu pod przewodnictwem podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki. W 24 listopada 2013 r. przeprowadzone było VI posiedzenie Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Gospodarczej połączone z Forum Biznesu oraz spotkaniami B2B. W trakcie obrad Komisji omówione zostały dalsze działania zmierzające w kierunku zwiększenia wymiany handlowej oraz rozwoju współpracy gospodarczej, a także uzgodniono m.in. rozpoczęcie prac nad zawarciem umowy o współpracy w dziedzinie turystyki oraz zgłoszona została propozycja zawarcia porozumienia o współpracy w dziedzinie sadownictwa. Kolejne posiedzenie Komisji przewidziane jest na II półrocze 2015 r.

Minister Gospodarki obejmuje częściowym dofinansowaniem niektóre przedsięwzięcia promocyjne o charakterze proeksportowym – bliższe informacje dostępne są w Portalu Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji oraz na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki. Pomoc finansowa w realizacji przedsięwzięć promocyjnych może być również udzielana ze środków unijnych – informacje w domenie: www.mir.gov.pl oraz www.funduszeunijne.gov.pl.

Przedsiębiorcy mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dokonujący eksportu krajowych towarów i usług, mogą skorzystać z usług KUKE SA w zakresie gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeń kredytów eksportowych z Uzbekistanem. Ponadto, w ramach realizacji rządowego programu „Finansowe wspieranie eksportu” importer może uzyskać środki finansowe na zapłatę za usługi/dostawy, które będzie realizował polski eksporter. Informacje dot. finansowych instrumentów wspierania eksportu na stronie Ministerstwa Finansów.